فراوانی نسبی سروتیپ‌های کپسولی K1 و K2 و الگوی مقاومت دارویی در جدایه‌های بالینی کلبسیلا پنومونیه جمع‌آوری شده از بیمارستان‌های شهر قزوین

چکیده زمینه و هدف: کلبسیلا پنومونیه از اعضای خانواده انتروباکتریاسه، یکی از مهم‌ترین باکتری‌های دخیل در ایجاد عفونت‌های بیمارستانی است. کپسول پلی‌ساکاریدی مهم‌ترین فاکتورهای بیماری‌زایی این ارگانیسم است که سروتیپ‌‌‌های کپسولیK1 و K2 از مهم‌ترین عوامل ایجاد کننده عفونت‌های انسانی می‌باشند. هدف از این مطالعه بررسی الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی جدایه‌های کلبسیلا پنومونیه، به تعیین سروتیپ‌های کپسولیK1 و K2  با جداسازی ژن‌های wzc وorf10 که در فرآیند ساخت کپسول دخالت دارند، بود.   روش بررسی: در این مطالعه توصیفی ـ مقطعی، 149 جدایه کلبسیلا پنومونیه از نمونه‌های بالینی مختلف بیماران بستری در بیمارستان‌های آموزشی شهر قزوین جمع‌آوری شدند.  تمام جدایه‌ها با استفاده از روش‌های استاندارد آزمایشگاهی تعیین هویت و الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی جدایه‌ها با انجام آزمون استاندارد کربی بائر بر اساس دستورالعمل موسسه استانداردهای آزمایشگاهی بالینی (CLSI)سنجیده شد. سپس با جداسازی ژن‌های wzc و orf10 از نظر حضور دو سروتیپK1  و K2 با استفاده از آزمون واکنش زنجیره‌ای پلیمراز(PCR) مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی(تعیین فراوانی و درصد) و مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.   یافته‌ها: در این مطالعه، 98 (8/65 درصد) جدایه‌ها الگوی مقاومت دارویی چند گانه(MDR) را نشان دادند که بیشترین میزان مقاومت آنتی‌بیوتیکی نسبت به سفتازیدیم(7/61 درصد) و سفوتاکسیم(4/60 درصد) و بیشترین میزان حساسیت نسبت به آمیکاسین(4/66 درصد) و سیپروفلوکساسین(1/59 درصد) گزارش شد. نتایج آزمونPCR  نشان داد که 79(53 درصد) جدایه مربوط به سروتیپK1  و 19(13 درصد) جدایه مربوط به سروتیپK2  و51 (34 درصد) جدایه مربوط به سروتیپ های غیر از K2/ K1 بودند. در این مطالعه، ارتباط معنی‌داری ما بین حضور سروتیپ‌های کپسولیK1 و K2 و الگوی مقاومت دارویی چند گانه مشاهده شد(05/0>p).   نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از بروز الگوی مقاومت دارویی چندگانه و حضور قابل توجه جدایه‌های بیماری‌زای کلبسیلا پنومونیه سروتیپ‌های K1 و K2در بیمارستان‌های مورد مطالعه قزوین دارد. بنا به اهمیت حضور این سروتیپ‌های کپسولی در ایجاد بیماری‌های متنوع در کنار ماهیت مقاومت دارویی چندگانه، استفاده از ابزارهای مناسب کنترل عفونت و راه کارهای مناسب درمانی برای جلوگیری از انتشار بیشتر این ارگانیسم‌های مهاجم و مقاوم ضروری است.